Vergi İncelemesi ve Cezalar
Vergi incelemesi aşamasında takdir komisyonuna sevk edilen mükellef adına kesilen cezalar ne kadar hukuki ?
Değerli okurlar , vergi mükellefleri ve sayın meslektaşlarım ;
Malum olunduğu üzere hizmet verdiğimiz , ticari iş ve işlemleri için mali danışmanlığını yaptığımız, defterlerini tuttuğumuz mükelleflerin korkulu rüyası olan maliye ve sgk dan yani devlet tarafından gelecek cezalardır. Fakat gelen bu cezalar ne kadar kanuna uygundur ? ve biz mali müşavir olarak bu cezalar için ne kadar bilgiliyiz ? kesilen bu cezalar için yine devletimizin yargı mercilerini ne kadar harekete geçirebiliyoruz ve uygulayabiliyoruz ?
Yazımızın konusu; hazine ve maliye bakanlığı vergi müfettişlerinin inceleme aşamasında incelemesini tamamlamadan, incelemesini takdir komisyonuna sevk etmesinden ve vergi dairesi takdir komisyonunun kesmiş olduğu vergi cezalarına karşı yapılacak olan savunmalara karşı ışık tutmaktır;
Şöyle ki, Vergi Daireleri işlem yönergesi (otomasyonlu Vergi Daireleri işlem yönergesinin) Takdire sevk ile ilgili Mad. 55: RE’ sen vergi tarhiyatını gerektiren durumlarda, bilgisayarda düzenlenen “ Takdire sevk fişi” ‘e, tutanak, yoklama fişi, rapor, varsa söz konusu döneme ilişkin beyanname, vergi matrahının tespitine dayanak teşkil edecek belgeler eklenerek imzaya sunulur denilmektedir.
213 sayılı Vergi Usulu Kanunu’nun 74.ncü maddesinin 2.nci fıkrasının 2.ci bendi Takdir komisyonu bu görevlerini yaparken takdir sebepleri bulunup bulunmadığını incelemez. Yalnız hatalı gördüğü muamelelerde , ilgili Vergi Dairesine yazı ile ikaz etmeye mecburdur.
Vergi Dairesine iki dönem arka arkaya beyanname verilmemesi durumunda Vergi Dairesi müdürlüğü yoklama memuru vasıtayla mükellefin işini terk edip etmediği, faal ise neden beyanname vermediği ve elde ettiği gelirle ilgili gelir ve gider belgelerinden elde edilen hasılatı ve gideri tespit ederek , done olması bakımından takdire sevk fişine eklenmesi gerekmektedir.
Takdir komisyonu donesi gelen takdire sevk fişlerini konusunda Vergi Dairesini yazı ile ikaz etmesi gerekir.
Takdir Komisyonunun görevleri 213 sayılı VUK.nun 74.ncü maddesinde yetkileri ise aynı kanunun 75.nci maddesinde belirtilmiştir. Bu iki maddenin birlikte değerlendirildiğinde Komisyon takdir için kendine gönderilen mükellefin defter ve belgelerini yazı ile mühlet vererek istemesi,defter ve belgelerin ihtiyaca Salih bulunması halinde vereceği kararların defter ve belgelere göre verilmesi, Defter ve belgenin ibraz edilmemesi veya ihtiyaca Salih bulunmaması halinde diğer donelere göre karar verilmesi gerekmektedir.
Yukarıda bahsettiğimiz takdir komisyonu görev ve yetkileri kanunla sınırlandırılmış olup, incelemesini inceleme zamanaşımı süresi içinde yetiştirememiş vergi müfettişlerinin incelemeyi devam ettirebilmek için , 213 sayılı VUK 114 ncü maddesi ile zaman aşımı sürelerini durdurmak istemesi üzerine incelemeyi takdir komisyonlarına sevk etmektedir.
Sonuç olarak, vergi müfettişlerinin incelemeye devam edebilmek için incelemesini takdir komisyonuna sevk etmesi hukuka uygun değildir. İstanbul 3. Vergi Mahkemesi , Esas No: 2017/2114 numaralı kararıda bu yöndedir. Vergi müfettişinin zamanaşımı süresi içerisinde incelemeyi sonuçlandıramayacağı için vergi incelemesini takdir komisyonuna sevk etmiştir. Vergi dairesi uhdesinde kurulan takdir komisyonlarının ceza kesme yetkisi yoktur. Bu nedenle mükellef adına takdir komisyonlarınca yapılacak vergi tarhiyatları, salınacak olan vergi ziyaı cezaları, kesilecek olan vergi ceza ve işleyecek olan faizleri hukuka aykırıdır.
LEVENT ALBAYRAK
Mali Müşavir
İstanbul Mali Müşavirler ve Muhasebeciler Derneği
Bakırköy İlçe Başkanı
23/07/2019.